Poznaj rodzaj swojej motywacji do pracy i dowiedz się, dlaczego jest to tak ważne.
„Wybierz pracę, którą kochasz, a nie będziesz musiał pracować nawet przez jeden dzień w swoim życiu.”
Konfucjusz
Motywacja (z łać. motivus „ruchomy” od motus „ruch” i łać. emovere „ruszać z miejsca ) – stan gotowości do podjęcia określonego działania, wzbudzony potrzebą zespół procesów psychicznych i fizjologicznych, określający podłoże zachowań i ich zmian.
Psychologia, obok wielu ujęć i koncepcji motywacji, wskazuje na jej dwa zasadnicze typy:
- zewnętrzną
- wewnętrzną
Motywacja zewnętrzna | Motywacja wewnętrzna |
def. „(….) tendencja do podejmowania i kontynuowania działań ze względu na pewne konsekwencje, do których one prowadzą (uzyskanie nagrody lub innej uchwytnej korzyści), związana z poczuciem, że przyczyna i kontrola działania ma charakter zewnętrzny i nie jest zależna od jednostki.”(*) | def. „(…) tendencja do podejmowania i kontynuowania działania ze względu na jego treść. Cechą określającą motywację wewnętrzną jest ciekawość, czynnikami motywującymi są właściwości będące wynikiem wzajemnego porównywania bodźców docierających do jednostki aktualnie bądź zakodowanych w strukturach pamięciowych: wieloznaczność, niewyraźność, nowość, złożoność, dziwność, niezgodność.” (**) |
Jeśli np. podejmujemy dane działanie, bo inni tego od nas oczekują lub ze względu na to, że możemy zyskać coś w oczach otoczenia. W grę wchodzi również gratyfikacja materialna. | Aktywizuje się, gdy człowiek dąży do zaspokojenia swoich potrzeb. Działamy, bo sami tego chcemy a w wyniku tego zachowania osiągamy własne cele. Podejmujemy dane działania, bo je lubimy, bo dostarczają nam przyjemności i satysfakcji. Czynimy to niezależnie od reakcji otoczenia. |
(*), (**) – W. Szewczuk (red.) Słownik psychologiczny, Warszawa 1985, Wiedza Powszechna
Osoba kierująca się motywacją zewnętrzną, wykonując swoją pracę jest uzależniona przede wszystkim od czynników zewnętrznych – gratyfikacji finansowej, tego jak postrzegany jest dany zawód w społeczeństwie itp. Praca sprawia przyjemność dopóty, dopóki człowiek otrzymuje zewnętrzne nagrody. Wystarczy, jednak że np. kilku znajomych niepochlebnie odniesie się do danego zawodu lub zmaleją korzyści finansowe, a wykonywanie pracy stanie się trudne, bądź niemożliwe. Zabraknie siły napędowej, energii i pozytywnych emocji. Dalsze funkcjonowanie w takiej sytuacji może być źródłem chronicznego stresu.
Inaczej jest, kiedy osoba kieruje się wewnętrzną motywacją do pracy. Wtedy, znacznie łatwiej radzi sobie wtedy z zewnętrznymi trudnościami, bo tak naprawdę najważniejsze jest osiąganie osobistych celów. Jeśli ktoś wybrał zawód, który lubi, który dostarcza satysfakcji, pozwala na zrealizowanie wartości taich jak samorealizacja, rozwijanie kompetencji, niezależność, czy odpowiedzialność, to fakt jak będą postrzegać go inni, będzie miał znacznie mniejsze znaczenie.
Źródło: E. Łodygowska, K. Rajewska, Psychologia kontaktu z klientem, wyd. KAW, Warszawa 2001
Aby sprawdzić, który rodzaj motywacji towarzyszy Ci w pracy, możesz wykonać krótki test.
Przeczytaj poniższe stwierdzenia i zaznacz numery tych stwierdzeń, które są Ci najbliższe (pasują do Ciebie).
Wykonuję moją pracę, bo:
- Daje mi ona pieniądze. Mógłbym/Mogłabym ją bez problemu zmienić, gdyby gratyfikacja finansowa była podobna lub wyższa.
- Dostarcza mi ona przyjemności. Nie zmieniłbym/-ałabym jej nawet, gdyby oferowano mi lepiej płatną pracę.
- Dzięki niej moja rodzina jest ze mnie zadowolona.
- Dzięki niej sam z siebie jestem bardziej zadowolony/-a.
- Dostarcza mi przede wszystkim prestiżu i uznania społecznego.
- Pozwala mi realizować osobiste cele (np. rozwijanie zainteresowań, możliwość kontaktu z ludźmi itp.).
- Jest ciekawa. Stanowi dla mnie rodzaj wyzwania.
- Jest dobrze płatna. Poza tym nie mam nic lepszego na oku.
- Wydaje mi się, że mam wiele predyspozycji do tej pracy. Chętnie nawiązuję kontakty z ludźmi, umiem ich słuchać, potrafię im pomóc itd.
- Wielu moich znajomych ma podobny zawód. To dzięki nim wybrałem ten rodzaj pracy i wykonuję do dziś ten zawód.
- Sam odpowiadam za efekty własnych działań. Od mojego zaangażowania i umiejętności zależy moja efektywność.
- Nie odpowiadam za nic. Realizuję cele firmy, którą reprezentuję, i nie muszę się o nic więcej martwić.
- Mam nienormowany czas pracy. Dzięki temu mogę jak najmniej pracować.
- Mam nienormowany czas pracy. Dzięki temu mogę się lepiej przygotować do pracy, mam też więcej czasu na szkolenia.
- Lubię robić to, co robię.
- Okoliczności mi sprzyjają. Gdyby coś się zmieniło, poszukam innej pracy
Sprawdź swoje odpowiedzi:
- Stwierdzenia: 1, 3, 5, 8, 10, 12, 13, 16 odnoszą się do motywacji zewnętrznej
- Stwierdzenia numer: 2, 4, 6, 7, 9, 11, 14, 15 wskazują na motywację wewnętrzną.
Sprawdź, czy częściej wybierałeś/-aś zdania z grupy pierwszej, czy drugiej – dzięki temu poznasz, jaki typ motywacji dominuje u Ciebie
Źródło: E. Łodygowska, K. Rajewska, Psychologia kontaktu z klientem, wyd. KAW, Warszawa 2001